Nguồn gốc, ý nghĩa và phong tục ngày Tết Thường Tân 10/10 âm lịch

Theo nhà báo Phan Kế Bính, “phần nhiều là các nhà đồng cốt và nhà thầy thuốc mới ăn thôi. Nhưng về nhà quê cũng nhiều nơi ăn, có nơi ăn to lắm, như ở vùng phủ Hoài”. Điều này cho thấy, Tết Thường Tân cũng có ý nghĩa rất to lớn và nắm giữ vị trí không thể xem nhẹ trong truyền thống văn hóa dân tộc.

Phong tục, tập quán vào ngày Tết Thường Tân 10/10 âm lịch

Giống như các ngày tết khác trong năm, vào ngày Tết Thường Tân, người dân ở một số vùng trên cả nước cũng tổ chức rất nhiều hoạt động, cụ thể như sau:

• Một số nhà thường nấu các loại bánh làm từ gạo (tất cả sử dụng bằng loại thóc mới thu hoạch) như bánh bột lọc, bánh giầy, bánh dẻo,… ngoài ra còn có xôi chè (các loại đồ ăn gần giống với ngày lễ diệt sâu bọ mồng 5 tháng 5 Âm lịch). Đến giờ hoàng đạo thì cúng gia tiên, thần linh, thổ địa.

• Ra chùa làm lễ, cúng các vị thần linh, cảm tạ vì đã cho họ được một vụ mùa bội thu. Sau khi thực hiện xong các nghi lễ thì mỗi nhà sẽ đem bánh đi biếu những người thân quen, bạn bè, hàng xóm,…

• Đối với người dân ở vùng Việt Bắc hay trên cao nguyên Tây Nguyên, ngày tết 10/10 âm lịch rất có ý nghĩa. Đây là lễ hội mừng lúa mới được tổ chức hàng năm nhằm tôn vinh hạt thóc của “Giàng” ban cho dân làng. Tại đây người ta tôn thờ “Giàng” một vị linh thần của rừng núi. Vào ngày này người ta sẽ cúng trời đất, các vị thần sông, suối, núi, rừng và không thể thiếu đó là “Giàng” với mục đích cầu mưa thuận gió hòa. Mỗi gia đình đều lấy số lượng khách tới tham gia để so sánh, ai có đông người tới thì cảm thấy rất vinh dự và “mát mặt” với hàng xóm láng giềng. Sau khi kết thúc việc cúng thần, hồn lúa và tổ tiên các gia đình sẽ tập trung lại và cùng nhau đánh chiêng, trống, ca hát, nhảy múa,…

• Đối với những dân tộc sống trên dãy núi Trường Sơn, mừng lúa mới là lễ hội ra đời sớm nhất trong các lễ hội của đồng bào nơi đây. Cuộc sống của họ gắn liền với các ruộng lúa, ngô, khoai, sắn,… vì vậy nên lễ mừng lúa mới là một lễ hội thiêng liêng và mang ý nghĩa về mặt tâm linh vô cùng lớn đối với họ.

 Gợi ý các món ăn cho ngày Tết Thường Tân

Cơm lam ống tre

Món cơm lam Tây Bắc với mùi thơm lừng của gạo, hạt cơm ngọt, dẻo bùi bùi kết hợp với lớp muối vừng mặn mặn cực kì đơn giản, không cầu kì mà vô cùng ngon miệng rất thích hợp để bạn bày biện lên mâm cúng, ăn cùng gà hấp thì không thể chê vào đâu được.

Bánh đúc lạc

Bánh đúc lạc với nguyên liệu chính từ bột gạo lọc, đậu phộng có vị dai ngon, thơm bùi sẽ là thứ quà đúng với tinh thần cúng cơm mới, rất hợp để bạn trổ tài và cúng kiếng đó!